Rakı, Ülkemizde Ulusal (Milli) içki olarak değerlendirilen, anasonla aromatize edilmiş, damıtık alkollü bir içkidir.

• Rakı Ortadoğu kökenlidir ve ‘araki’ veya ‘arıki’ sözcüğünden geldiği söylenir.

• Osmanlıcada rakıya ‘arak’ deniyordu.

• Rakı tutkunlarına ise ‘arak-nuş’ adı verilmişti.

• Osmanlı döneminde rakı üretimi ve satışı azınlıkların eliyle yürütülmüş, ancak tüketimi Müslüman halka yasaklanmıştı.

• Resmi olarak üretimi ise ; Cumhuriyet dönemiyle, yani Atatürk’le başlıyor.

 

 

 

OSMANLI’DA RAKI

• Osmanlı’da rakı yüzyıllardan beri içilmekteydi.

• 17. Yüzyılda Evliya çelebi “Arakçı esnafından bahseder.

• İkinci Abdülhamit’in Baş Mabeyincisi, Sarıca zade Ragıp Paşa, Tekirdağ yolu üzerinde “Umurca Rakı Fabrikasını” kurmuştur.

• Ayrıca, o günlerde piyasada “Deniz Kızı”, “Erdek” ve “Bozcaada’da (Tenedos) Rakısı” vardı.

• “Alem” ,“Elif ve Ağa” rakıları, rakı tutkunlarının sevdiği rakılardı.

• Ancak Elif rakısı anason içermiyordu. “Düz Rakı”, İstanbul’lu Rumların tabiriyle “Düziko” idi.

• Aynı yıllarda sakız aromalı rakılara da “Mastika” deniliyordu.

 

 

 

 

 

CUMHURİYET ÖNCESİ

• 1918 yılından başlayarak, rakı yelpazesi çok genişlemiştir.

• Bu dönemde rakılar; 10, 15, 25, 50 ve 100 santilitrelik şişelerde satılmaktaydı.

• Bunlardan bazıları; Hanım, Keyif, Dem, Jale, Ruh, Lambiko, Stafilina (düz etiket), Stafilina (horoz amblemli), Üzüm Kızı, Zarakosta, Dimitrikopulo, Bahçe, Harika, Bilecik, Ankara, Efendi ve Memur rakılarıdır.

 

 

 

CUMHURİYET DÖNEMİ

• Tekel İdaresince (1930), altın varak ve taş baskı etiketli; “Ala” , “Alayülalâ” ve “Fevkalade” kalite sınıflaması ile Rakılar üretilmiştir.

• “Ala İstanbul ve Ala Boğaziçi Rakısı”, “Ala Nazilli ve Ala Aydın Rakısı” bunlardan bazılarıdır.

• Bu arada özel sektör rakı üreticileri de boş durmamış ve Bahçe, Olgun, Bülbülce, Sevim, Çamlıca, Mürefte, Sümer, Adalar, Çavuş, Sem, Baküs, Sakız, Fertek ve Filürya rakılarını değişik zamanlarda piyasaya sürmüşlerdir.

• Bunlara efsanevi etiketli “Kulüp Rakısı”, “Altınbaş Rakısı” ve her dönemin favori rakılarından “Yeni Rakı” da eklenince ortaya muhteşem bir rakı yelpazesi çıkmıştır.

 

 

 

 

 

 

 

 

NEDEN ASLAN SÜTÜ?

• Rakının en güzel içildiği yerlerden biri ise İzmir’deki ‘Anastapoulos” kardeşlerin şimdiki Bornova Caddesi’nde bulunan meyhanesiydi.

• Eski rakı fıçılarının üzerinde ailenin amblemi olan bir aslan vardı.

• İzmirliler o gün bu gündür rakıya “Aslan sütü” derler.

• İzmir meyhanelerinde; Taze balıklar, siyah ve sarı havyar, Gelibolu sardalyesi, Trilye zeytini, balık yumurtası, türlü peynirler ve meyveler rakı sofralarında meze edilirdi...

 

DİĞER ÜLKELERDE RAKI

• Bulgaristan'da sert ve etkili meyve rakıları sarımtrak renklidir ve genellikle erik ve üzümden yapılır.  Mastika,  Targovitsche ve Pechterska isimleriyle bilinir.

• Yunanistan’da ise yaş üzümden üretilen rakıya ‘uzo,’ denir.

• Sakız aromalı uzo’ya ise “mastikuzo” denir.. Makedonya’da üzümden, anasonsuz, sarı ve beyaz rakıya “mastika” denir.

• Fransa, İspanya ve Portekiz’de bu içkinin genel adı “anis” veya “pastis”tir.

• İtalya’da rakıya, “sambuca” ve Slavcada ise “düziko” denir.

 

 

 

RAKI  İÇİN ŞAİR NAZIM HİKMET  NE  DEMİŞ;

 

                     RAKI

Bu meret öyle bir merettir ki,

Acıyla içilir, tatlıyla içilir, 

Neşeyle içilir, ağlayarak içilir, 

Kavunla içilir, peynirle içilir ....

 

İkisi beraber çok güzel içilir,

Yemekle içilir, mezeyle içilir, 

Suyla içilir, susuz içilir, 

Sodayla içilir, şalgamla içilir...

Amaaaa !!! 

 

Bir tek, salakla içilmez...

 

*****

 

 

BU DA BİR ESPRİ

Bilindiği gibi, doğadaki  çeşitli hayvanlar da bizim gibi balık severler, ayılar, tilkiler, kediler, kuşlar gibi.  Onlar da balık avlayarak  karınlarını doyururlar:   

 

Balık yenildikten sonra mideye indiğinde, şöyle bir etrafına bakarmış, eğer midede rakı yoksa, 30 saniye kadar beklermiş.

30 saniye sonunda hala rakı, yiyenin midesine inmediyse, yiyenin insan olmadığını anlar ve kendi kendine sorarmış;

“Vay hayvan vay. Acaba beni hangi hayvan yedi ?"