1930’larda, Muhlis Sabahattin İstanbul’da Opera ve Operetler oynayan bir kumpanya kurmuş,..   Carmen’i oynuyorlar.

Turneye çıkmışlar.  Trenle..  İzmit.  Ful çekmişler.  Oradan Adapazarı.  Havalar bozunca temsil iyi gitmemiş.  Eskişehir tam felaket.  Kar diz boyu, temsil bile yapamamışlar.  Yapamayınca da otelde rehin kalmışlar iyi mi?  Beş lira lazım.  

Beş lira da önemli para ha.  Babam anlatırdı.  Bebek Belediye’de 125 kuruşa, faça masa donatılıp Müzeyyen’in  dinlendiği günler. 

Kumpanya’yı karalar bağlamış otelde mucize beklerken, haber duyuluyor.. 

Atatürk Ankara’dan trene binmiş Eskişehir’e geliyor.   Şapka devrimi, o yıl çıkan ve kadınlarda peçeyi kaldıran kanunla tamamlanmış.. 

Ata, tanıtmak ve anlatmak için dolaşıyor.. 

Muhlis Bey lobiden haykırıyor.. 

“Atatürk arkadaşım.  Parayı bulduk.” 

Muhlis kostüm sandıklarını açıyor.  İçinden bir frak çıkarıyor ve giyiyor.  Doğru Eskişehir garına.  Orada görevliler penguen kılıklı bu adama bakıyorlar.  Biri “Amerikan Sefiri olmalı” diyor.  Yol açıyorlar.  Muhlis Bey en öne geliyor.  

Tren gara giriyor.  Vagonun camı iniyor.  Atatürk’ün şapkalı eli gardakileri selamlıyor. Sonra, iniyor aşağı karşılayıcılara teşekkür etmek için.  Bir bakıyor, karşısında yakın dostu Muhlis Sabahattin.  Kollarını açıyor. 

“Muhlis!.”  “Kemal!”  Sarmaş dolaş oluyorlar.. 

Muhlis Bey iki cümleyle özetliyor. 

 

 

 

“Otelde rehin kaldık, Kemal.  Beş lira lazım!” Atatürk ceplerini karıştırıyor, cüzdanı açıyor.  Üç tek lira çıkıyor üzerinden.. 

“Üç liram var, Muhlis!”  “Beş lira lazım, Kemal.” 

Atatürk yanındaki dört yıldızlı generale dönüyor.

“İki liran var mı?” 

Paşa ceplerini karıştırıyor ve 1 lira uzatıyor.. 

“Bu kadar var paşam.”  Atatürk 

“Dört lirayla idare et Muhlis” diyor. “Beş lira, Kemal” diyor. 

Muhlis Bey Atatürk özel kalem müdürüne dönüyor bu defa.  Hasan Rıza Soyak olmalı.. 

“Bir lira bul” diyor.  Özel Kalem Müdürü ceplerini karıştırıp, beş kuruşlar, on kuruşlarla bir lirayı denkleştiriyor. 

Atatürk sonunda “Beş lirayı Muhlis Sabahattin’e uzatıyor.. 

 

Ali Poyrazoğlu, “Ben bu hikayeyi birinci elden dinledim” dedi. 

 “O kumpanyanın Carmen temsilinde Don Jose’yi canlandıran tenor Celal Sururi’den.”

Devrin güzelliğine bakar mısınız?.. Hani sövdükleri devrin.. 

İnanmadınız değil mi?. 

İnanılacak gibi değil çünkü.. 

Ama Atatürk’ün hangi yaptığı inanılacak gibiydi ki?. 

Onun için “Ata” Türk’tü  o!.. 

Teşekkürler Atam.  Sana minnet!   Sana şükran!..

 

Kaynak: Hıncal Uluç