top of page

Kaşar peyniri

Kaşar peyniri ilk defa 100 yıl önce Selanik’te yapılmıştır.         
O zamanlar Bulgaristan bir Türk eyaleti idi ve Balkanlarda büyük çapta koyunculuk yapıldığı için büyük ölçüde peynir üretimi vardı.
Kaşar peyniri, Selanik’te tamamen bir tesadüf eseri olarak, Raşel isminde bir Yahudi kızı tarafından bulunmuştur.  Babası büyük bir beyaz peynir yapıcısı olan Raşel, bir gün beyaz peynir için hazırlanan büyükçe bir teleme kitlesini kaza ile içinde kaynar su bulunan kazana düşürmüş ve oradan çıkarıncaya kadar teleme kitlesi eriyerek yumuşamıştır.  
Raşel, bu haşlanmış teleme kitlesini telaşla tesadüfen tezgâh üzerinde bulunan bir yoğurt karavanasına koymuş, sıkıca bastırarak içinde hava kalmayacak şekilde kalıplamış, üzerini örterek ‘ihtimara’, yani ekşiyip olgunlaşmaya bırakmıştır.  
Raşel, böylece beyaz peynirden daha lezzetli ve boyasız, tabii bir şekilde sarı renkli bir peynir elde edince durumu babasına bildirmiştir.  Babası da, elde edilen bu yeni peynir çeşidini pek beğenmiş ve bir parçasını alıp hahama götürmüştür. Musevî dininde yenilip içilecek maddelerin haham tarafından muayenesi ve yenmeye veya içilmeye elverişli olup olmadığı kararının vermesi gerekir.  Yenilip içilmeye elverişli ise (Kaşar), değil ise (Turfa) hükmü verilir.  
Bugün bile Musevî dükkân ve kasaplarında satılan yiyecek maddelerinde bilhassa tavuk ve etlerde haham tarafından vurulmuş (Kaşar) damgası vardır.  Mutaassıp Museviler bu damgayı görmedikçe tavuk ve et yemezler.
Bu lezzetli ve sarı renkli yeni peyniri görüp tadan haham onu pek beğenmiş ona yenilebilir anlamında ‘kaşar’, demiş ve böylece bu yeni peynirin adı da Kaşar olarak kalmıştır.  
Bu peynire kaşkaval ismi de verilir.  Bu ismin de kökü yine Selanik’tir.  O tarihlerde Selanik, Türkiye’nin en geniş dış ticareti olan, en büyük limanı idi.  Orada İtalyan peynirleri de satılmakta, bilhassa Caccio-Cavallo peyniri çok beğenilmekteydi.  Kaşar,  Caccio-Ca-valloya benzediği için ona da Kaçyo Kavallo dan muharref (değiştirilmiş) olarak kaşkaval demişlerdir.  Bu isim Balkanlarda yayılmış, fakat pek çok Yahudinin bulunduğu memleketimizde kaşar ismi tutulmuştur.  
Yeni peynire haham tarafından kaşar hükmü verilince baba-kız ertesi yıl piyasaya 750 okka, yani bir tona yakın kaşar peyniri çıkararak bu yeni peyniri yaymaya başlamışlardır. Bugün memleketimizde Edirne, Kırklareli, Keşan, Bursa, Uludağ, Afyon ve Kars’ta bol miktarda Kaşar üretilmektedir.

2014 Sahip Akosman "Hayat Agacindan Dokulenler"

bottom of page